W związku z pojawiającymi się nieprawidłowościami, związanymi z montażem kotłów nie spełniających wymagań Uchwały antysmogowej dla Małopolski, przypominamy najważniejsze zapisy:
- Od 1 lipca 2017 roku w Małopolsce nie można eksploatować nowego kotła na węgiel lub drewno lub kominka o parametrach emisji gorszych niż wyznaczone w unijnych rozporządzeniach w sprawie ekoprojektu. Decydujące jest pierwsze uruchomienie instalacji w miejscu obecnego użytkowania – jeżeli nastąpiło po 1 lipca 2017 roku, musi ona spełniać wymagania ekoprojektu.
- Od dnia 01.05.2024 na terenie całej małopolski nie można użytkować bezklasowych kotłów na węgiel i drewno, czyli tzw. Kopciuchów.
- Do końca 2026 roku trzeba wymienić kotły, które spełniają chociaż podstawowe wymagania emisyjne, czyli posiadają klasę 3 lub klasę 4 według normy PN-EN 303-5:2012. Kotły spełniające wymagania klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012, które były eksploatowane przed 1 lipca 2017 roku, mogą być użytkowane do końca swojej żywotności.
- Stary kocioł można zastąpić: ogrzewaniem elektrycznym, pompą ciepła, kotłem gazowym, kotłem na lekki olej opałowy lub kotłem na węgiel czy drewno spełniającym wymogi Ekoprojektu. Kocioł na paliwo stałe musi posiadać automatyczny podajnik paliwa – nie dotyczy kotłów zgazowujących – i nie może być wyposażony w ruszt awaryjny.
- Od 1 lipca 2017 roku nowo instalowane kominki (również tzw. ogrzewacze pomieszczeń, piece kaflowe czy popularne „kozy”) muszą spełniać wymagania ekoprojektu. Dotyczy to również sytuacji instalowania kominka w istniejących budynkach np. w ramach wymiany na nowy. Od 1 maja 2024 roku dopuszczone jest używanie tylko kominków spełniających wymagania ekoprojektu lub kominków, których sprawność cieplna wynosi co najmniej 80%. Dane dotyczące sprawności cieplnej powinna zawierać dokumentacja techniczna lub instrukcja kominka.
- Wymagania dla jakości paliw: wprowadza się zakaz stosowania mułów i flotów węglowych oraz zakaz spalania drewna i biomasy o wilgotności powyżej 20%.
Uchwała antysmogowa jest aktem prawa miejscowego. Dlatego uprawnionymi do kontroli mieszkańców są wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast oraz upoważnieni przez nich pracownicy urzędów gmin lub straży gminnych. Uprawnienia do przeprowadzenia kontroli oraz nakładania mandatów karnych ma również Policja, a w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.
Użytkownik urządzenia grzewczego powinien okazać kontrolerom dokumenty potwierdzające, że piec, kocioł lub kominek, z którego korzysta spełniają wszystkie wymogi określone w uchwale antysmogowej. Takim dokumentem może być np. instrukcja użytkowania urządzenia (jeśli zawiera wymagane dane) lub wyniki badań emisji z urządzenia.
Jeżeli użytkownik instalacji nie przestrzega przepisów uchwały antysmogowej, może zostać ukarany mandatem do 500 zł. Kontrolujący może również skierować wniosek do sądu o ukaranie karą grzywny do 5 tys. zł. Karę można nałożyć ponownie przy każdym przypadku eksploatacji instalacji niezgodnie z uchwałą antysmogową.
Jednocześnie przypominamy, iż zgodnie ustawą z dnia 28 października 2020r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, od 1 lipca 2021r. każdy właściciel lub zarządca budynku jest zobowiązany do złożenia w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków deklaracji dotyczącej źródeł ciepła i spalania paliw do dnia 30 czerwca 2022r. Osoby, które otrzymały dotację na wymianę kotła również są zobowiązane do złożenia deklaracji.
W kwestii spełnienia wymogów źródła ciepła pod kątem przestrzegania Uchwały Antysmogowej najlepiej kontaktować się z Urzędem Marszałkowskim jako Instytucją wdrażającą zapisy Uchwały Antysmogowej oraz Programu Ochrony Powietrza na numer telefonu 12 630 31 00 lub wysyłając zapytanie poprzez formularz kontaktowy https://powietrze.malopolska.pl/kontakt/
